Ik zou zeggen van wel, maar je moet er oog voor hebben.
Natuurlijk kan ik alleen voor mezelf spreken, maar er zijn natuurlijk zat mensen die in veel opzichten op mij lijken.
Niet iedereen wordt even oud als ik, maar grosso modo kan je stellen hoe ouder je wordt en dus hoe meer je hebt meegemaakt, des te meer ervaring heb je opgedaan.
Het lot, wat je er mee deed of wat je er mee kon doen bepaalde hoe gevarieerd je leven tot nu toe was. Dus je omgeving speelt een grote rol. Maar je karakter, je nieuwsgierigheid speelt ook een grote rol.
Je karakter lijkt iets wat vast ligt, maar naarmate je ouder wordt merk je dat in sommige zaken anders bent gaan denken. Kun je begrip krijgen voor dingen die je vroeger onbelangrijk of zelfs onzin vond.
Je kunt ook eigenschappen trainen, en de meest interessante is daarbij (volgens mij) je vermogen tot aandacht geven.
Maar aandacht kan je pas ontwikkelen als je iets hebt waargenomen, en we wandelen in ons leven voorbij een hele hoop mensen, gebeurtenissen en dingen waar we geen aandacht aan schenken om dat we aannemen dat ze geen bijzondere betekenis hebben en ze daarom niet interessant genoeg vinden om er aandacht aan te schenken.
Er kunnen zelfs mensen, gebeurtenissen en dingen zijn die we bewust vermijden om dat we er iets tegen hebben en ze op een of andere manier negatieve gevoelens bij ons oproepen.
Het is een onbewuste keuze die je maakt. En het hangt niet af van het object maar van de beschouwer of iets “interessant” is.
Iets wordt pas interessant door de aandacht van de geïnteresseerde!
En hierbij gaat de leeftijd een rol spelen, want als je van je pensioen en AOW kunt leven en je zelf meer kunt bepalen waar je je tijd aan kunt besteden, kan het dat je ontdekt dat er meer dingen zijn die eigenlijk heel interessant zijn naarmate je
- er meer naar gekeken of geluisterd hebt,
- er over gelezen hebt
- er gesprekken met anderen over gehad hebt,
- of naarmate dat wat je ontdekt hebt je houding of gedrag veranderd heeft.
Maar wat mij tot nu toe een van de meest waardevolle veranderingen lijkt, is dat je met het klimmen der jaren beter kunt aanvaarden dat je als mens beperkt bent in je mogelijkheden en dat ook altijd zal blijven omdat de mens nu eenmaal zo van nature in elkaar zit.
En dat geldt niet alleen voor onze fysieke eigenschappen, maar evenzeer voor onze mentale eigenschappen.
De oude Grieken die de Stoa uitvonden (stoïcijnen dus) hadden al in de gaten dat je je beter kon bezighouden met dingen die je zou kunnen veranderen (bijvoorbeeld hoe de omgeving daar beter van zou worden) dan wat je niet kon veranderen.
Dat vraagt om een oordeel, en dat is niet gemakkelijk, want je moet dan vermijden dat dat oordeel een vóóroordeel is in plaats van een gefundeerd oordeel.
Een vooroordeel is namelijk een oordeel dat geveld wordt zonder dat alle beschikbare informatie er voor vergaard en bekeken is.
Je kunt dus constateren da t wij in ons dagelijks leven meestal oordelen zonder dat wij ons volledig geïnformeerd hebben omdat we daarvoor geen tijd (of geen zin) hadden.
En dat is een van de belangrijkste redenen dat ik vind dat filosofie een leervak moet zijn vanaf groep 5 in de basisschool gegeven wordt (en dat ik in oktober op de (nu nog) wethouder van onderwijs ga Amsterdam ga stemmen).
Conclusie
Aanvaard je beperkingen als mens, maar streef er naar je beperkingen te beperken.
Begin met je voor te nemen iets niet oninteressant te noemen voordat je het onderzocht hebt, en als je daar nog niet mee bezig bent, kan je zeggen ‘daar heb ik eigenlijk nog nooit over nagedacht’ of ‘daar heb ik (nog) geen mening over’
Zeg niet dat iets nu eenmaal niet te veranderen is, zonder te hebben nagedacht of er niet een klein stukje wel te veranderen is.
In een boek dat ik onlangs gelezen heb zegt een moeder tegen haar zoon als hij het huis verlaat om naar school te gaan ‘En glimlach, dan maak je de wereld beter’.
En dat werkt, een glimlach en een vriendelijk knikje.
Je krijgt het terug.
En vergeet vooral niet die mensen achter de kassa van de supermarkt zitten, die waarschijnlijk voor een mager salaris stromen artikelen scannen.
Morgen beginnen?
(Als je het niet al jaren doet).
zaterdag 30 augustus, 2025 om 9:05 |
Dag Gerard,
Bedankt voor de wijze levensles!
Leo
PS, bij mijn supermarkt moet ik aljaren zelf scannen
>