1. Waarin een profetie vervuld wordt
Mijn moeder stond in de keuken koffie in te schenken, toen ze mijn vader hoorde roepen: “Tine, Tine, kom gauw, die gozer is op de televisie.”
Met die gozer bedoelde mijn vader mij, en ik nam op dat moment deel aan een teach-in georganiseerd door de Algemene Studentenvereniging Amsterdam (ASVA).
Het moet eind zestiger jaren zijn geweest en het was een van de eerste teach-ins die in Nederland gehouden werden meen ik.
Onderwerp was de woningnood. Ik kreeg de microfoon en uitte mijn verbijstering dat de geboortegolf die nu al zowat twintig jaar door de Nederlandse samenleving rolde er toch in slaagde elke keer weer een segment bestuurders te verrassen.
Ik vreesde dat dit nog wel een tijd zo door kon gaan en zei vervolgens “en let u nu op, want ik spreek hier historische woorden: Ik voorspel u dat er rond 2001 een ernstig tekort in de AOW kas zal ontstaan”.
Mijn ouders wisten niet wat ze zagen. Toen er een ander aan het woord kwam, zie mijn vader – die eigenlijk wel trots op me was, als ik er niet bij was – tegen mijn moeder: “Dat deed ie goed hè, die gozer”. Waarop mijn moeder, die uit consternatie mij op de tv te zien, de inhoud niet zo gevolgd had, alleen maar stamelde: “wat zag hij er slecht uit”.
Het heeft niet geholpen. Mijn profetie is in vervulling gegaan. Nederland is in rep en roer. “De AOW dreigt onbetaalbaar te worden” schrijven de kranten nu al jaren en alom is geween en knersing der tanden.
2. Schuld en boete
Regeren is vooruitzien. Maar veel politici interpreteren dit geloof ik als ‘denk aan de komende verkiezingen’. En daarom duurde het tot de jaren tachtig voor het woord vergrijzing begon op te duiken.
Toen had er dus al beleid moeten worden ontwikkeld. Maar ja, was daar wel ‘maatschappelijk draagvlak’ voor? Wat in het Nederlands betekent: Kost dat geen stemmen. Dus werd het hete hangijzer maar in de koelkast gelegd vanuit een kinderlijk geloof dat dit hangijzer dan minder heet zou worden.
Maar helaas dit probleem wordt alleen maar groter, net zoals de CO2 uitstoot.
Iedereen die zijn gezonde verstand gebruikt kan immers begrijpen dat als de levensverwachting toeneemt, mensen langer een AOW uitkering krijgen en dat dat alleen maar bekostigd kan worden door
- of langer premie te betalen
- of meer premie te betalen
- of minder uit te keren
Dat laatste valt niet te verkopen, want er zijn mensen die uitsluitend van de AOW moeten leven en dat is nu al niet of nauwelijks mogelijk.
Dus moet het uit de eerste twee opties komen.
Hoe doe je dit nu op de meest nette manier?
Volgens mij door af te stappen van het idee van een vaste AOW leeftijd.
Toen ik in het jaar 2000 zelf 65 was, werd ik gedwongen te stoppen met het werk waar ik goed in was (het schrijven van computerprogramma’s), en heb ik op een korte periode na, tot mijn 72ste ongeschoold werk moeten doen.
Toen ik me inschreef bij een bemiddelingsbureau voor 65plussers, werd me daar een computercursus aangeboden. En ze keken een beetje verbaasd dat ik zo’n cursus best wilde geven. Blijkbaar was het hun ontgaan dat computers al zo’n jaar of twintig in gebruik waren bij bedrijven en instellingen, en dat de computers uitgevonden waren door inmiddels tamelijk oude knarren.
Maar dit is niet het enige wat er in onze maatschappij wringt wanneer het over leeftijd en werken gaat. Al jaren lang – dus ook los van de huidige crisis – was het zelfs voor een 40plusser al moeilijk om aan de bak te komen. Alle gepraat over flexibilisering en bijscholing ten spijt.
Nu is er werk en werk. Er is werk wat je niet tientallen jaren vol kunt houden en werk wat je tot je tachtigste kan blijven doen.
En kom nou niet met de Arbo wet aan, want als je echt met je handen gewerkt hebt weet je dat je daar in een heleboel bedrijven echt niet mee moet aankomen, want anders nemen ze voor jou wel een slecht ingelichte buitenlander die ook geen lid van een vakbond is.
Wat de kern van de AOW en überhaupt de verzorgingsstaat namelijk is, is solidariteit. De sterkere zorgen niet alleen voor zichzelf, maar ook voor de zwakkere. De gezonde zorgen ook voor de minder gezonde. Dus werk je zolang je kan werken. Er is niets mis met werken, als je je maar niet kapot hoeft te werken.
3. Vreemde bedgenoten
Het huidige kabinet zal de vier jaar wellicht niet halen. De AOW wringt, Uruzgan wringt, en er is voldoende oud zeer zoals de hypotheekrente aftrek om de bom te doen barsten. Maar wat krijgen we dan? SP en PVV die in hun genuanceerde aanpak van ingewikkelde problemen toch al steeds meer op elkaar beginnen te lijken, vinden elkaar in een ‘handen af van de AOW’ en nu begint mijn bond ook al te praten over mogelijke samenwerking met de PVV. Dus haal ik dat zilveren FNV speldje maar van m’n jasje en heb ik ze al gemaild dat een FNV met Wilders een FNV zonder mij zal zijn.

Tags: Uncategorized
Geef een reactie