Onzichtbare Inkt

In de loop van de jaren heeft zich – voornamelijk bij de oudere leden van deze familie – een lichtelijk afwijkend taalgebruik ontwikkeld.
Enkele uitdrukkingen worden hieronder nader verklaard.

Afwasbonbon

vulling van de afwasmachine in tabletvorm. Ingevoerd toen het tablet een kerskleurig bolletje bovenop kreeg en de eerste krassen in ons glaswerk verschenen.

Algemeen Boodschappelijk Werk

het doen van boodschappen, inz. de grotere hoeveelheden boodschappen ‘voor de hele week’. Ook in kortere vorm gebruikt als het ‘Boodschappelijk Werk’ of ‘het Boodschappelijk’.

Alles is er

kortst denkbare omschrijving van de schepping en het wonder.

Berre

koosnaampje voor Bertil. Deze manier van afkorten is in Zweden, waar Bertil een gangbare jongensnaam is, heel gebruikelijk. Karl gaat door het leven als Kalle, Lars als Lasse, en Olaf als Olle.
Wordt ook gebruikt in de vorm: de Berre.

Bertolucci

behalve naam van een Italiaanse filmregisseur ook een koosnaampje voor Bertil. Deze naam werd meestal half zingend uitgesproken op de wijze van de jingle die in de negentiger jaren in de tv commercials van Zanussi werd gebruikt:

Beugje

door Bertil bedachte naam voor een constructie van “hout” die diende ter vervanging van een stel doorgeroeste poten van het ligbad. Het is een wat vreemd uitziende constructie waar inderdaad geen bestaande naam op van toepassing lijkt. Beugje is daarom wel een goede vondst, omdat de constructie grotendeels door gebogen lijnen begrenst wordt.
Bovendien wordt het woord gedomineerd door de eu klank die in steunen en beuk (in de bouwkundige zin van het woord) de dragende functie weergeeft.

Beukenootjeskussen

zie: grindzak

Beuzig

(in: beuzig zijn) duidt op een ietwat verbeten vorm van bezig zijn.

Bezit belemmert

adagium van de oude Beus stammend uit de tijd dat hij nog serieus streefde naar onthechting. Hoewel dit streven inmiddels sterk getemperd wordt door realisme, blijft de gedachte waardevol. In latere jaren is het inzicht gerezen dat de bewering twee kanten op werkt. Oorspronkelijk werd er mee bedoeld dat bezit de bezitter belemmert.
Maar dit geldt natuurlijk nog meer voor het of een bezetene.

Bezui

(in: In het kader van de bezui.) Zoals uit het (minder) vlees geworden woord al blijkt, zuinige aanduiding van bezuiniging.

Boodschappelijk Werk

zie: Algemeen Boodschappelijk Werk.

Daklozentelefoon

gsm’etje

Dotjedir

koosnaampje van de poes Dotje, die de eerste jaren in ons Rotterdamse huis verwarmde.
Dotje was een langharige schildpad kleurige poes. De naam is ontstaan uit een poging de zin “De poes heet Dotje” in het Turks te vertalen. In het Turks kent men echter geen constructie met een werkwoord als ‘heten’. De vertaling “Kedini adı Dotjedir” wat letterlijk zoiets inhoudt als “Poezens namen Dotje-is”. ‘Kedi’ = kat, ‘kedini’ = van de kat, ‘adı’ = (de) naam, Dotje is duidelijk en het suffix ‘dir’ is de derde persoon enkelvoud van zijn. Maar omdat ‘dir’ wel erg veel op ons dier lijkt en Dotje een (lief) dier was tenslotte, leek ‘dir’ wel een terechte toevoeging aan haar naam.
Dat de bedenker van die naam erg gecharmeerd was van de SF romans van Jack Vance, waarvan er een over de Dirdir ging heeft hier natuurlijk ook meegespeeld.

Ecologisch correct

van onbespoten gedrag dus.

Fietsing

onder meer in: ‘een lichte fietsing’ zijnde een om of ommetje op de fiets. Ook een ‘tochtje’ valt hier onder, maar dan is er geen sprake meer van een lichte fietsing.

Ganemos?

Uitdrukking in de Spaans/Nederlandse mengtaal afgeleid van ¿vamos? : zullen we gaan? Zie ook: ¿vamecitos?

Grindzak

oneerbiedige benaming van een met boekweitdoppen gevuld kussen.
Ook wel aangeduid met beukenootjeskussen

Het saaie van paniek

veelbelovende titel van een boek, artikel, essay, gezelschapsspel of desnoods een column. De realisatie van al die dingen laat nu al jaren op zich wachten.

Het wonder heeft de verwonderde nodig

hulpformule om het wonder te ervaren. Zie ook: Alles is er.

Ik werk dus ik ben

kleine correctie van de oude Beus op de heer Descartes.

Is niet erg

uitspraak die het bestaan van tevredenheid en in bepaalde gevallen zelfs vreugde kan doen vermoeden bij degene die hem bezigt. De uitdrukking is voor het eerst gebruikt in 1980 in Amsterdam Zuidoost beter bekend als ‘De Bijlmer’.
De a.s. verloofde van Emma woonde daar bij zijn vader toen hij Emma nog maar kort kende. Zijn zuster was ook op bezoek. Toen er gebeld werd ging zij (de zuster) naar de huistelefoon om de deur te openen. Vervolgens holde ze naar het balkon en riep opgewonden een zestal keren ademloos “Het is Emy, het is Emy”. Waarop de aangesprokene zei: “Dat is niet erg”.

Je bent wat je doet

kortst mogelijke formule om allerlei denkbeeldige problemen rond de identiteit uit de (gedachte)wereld te helpen.

Jongenskaas

aanduiding van Suki voor jonge kaas in een periode dat hij een overcorrect Nederlands nastreefde en ook sprak van een bruggentje.

Kasuïstiek

boodschappelijke* aanduiding voor de kaaswinkel in het winkelcentrum. In de Oosterhof ligt de kasuïstiek ongeveer halverwege het traject van het notariaat* naar de slijtage*, maar dan aan de overkant.

KB

afkorting die na gelang van de omstandigheden stond voor kinderboerderij, dan wel Kralingse Bos. Wat er bedoeld werd bleek uit het gebruikte lidwoord. Deze geheimtaal werd gebruikt bij het overleg over een eventueel uitstapje waarbij de ouders zich wensten te beschermen tegen prematuur kinderenthousiasme.

Konaasje

schattig diertje met een meestal bruine, maar soms ook zwarte vacht en lange oren, dat zich ophoudt in groene stadsdelen en waarin een bioloog onmiddellijk een konijntje of haasje zou herkennen

Kwijtraken

zie: wat bij je hoort, kan je niet kwijtraken…

Lawinekastje

opeenstapeling van telefoongidsen op een onderlaag van knotten wol, verborgen achter twee deurtjes in de Lundiakast. Het geheel gedraagt zich nauwkeurig als het aroma van Van Nelle: het komt je tegemoet, zodra je ‘t deurtje opendoet.

Legging

(in: een korte legging) een korte ligpauze na het avondeten, genoten door de heer des huizes. Ook wel aangekondigd met ‘ga even een kwartiertje liggen’, waarbij kwartiertje staat voor een periode van 15 tot 150 minuten.

Lieveheersbeestje

koosnaampje voor Emma in plagende zin ook wel uitgesproken als mijn lieve heersbeestje.

Loempiakussen

naam van een inderdaad loempiavormig kussen dat ondanks zijn afschuwelijke kleuren getolereerd wordt omdat het mogelijk maakt in bed te lezen zonder nekkramp  of brilmonturen die zich in je schedel dringen als je op je zij ligt.

Molletje

Paracetamol tablet. In: “Heb je al een molletje genomen?”

Notariaat

aanduiding van de notenbar (dat is natuurlijk gewoon een notenwinkel). Voornamelijk in het winkelcentrum ‘De Oosterhof’.

Nuit(je)

koosnaampje voor Snuitje, een van de poezenzusters Snuffie en Snuitje. Zij vulden de leegte die Dotje achterliet.

Om

uit de hand gelopen ommetje, maar nog net geen ‘tochtje’.

Ordie

(veelal in: ordies en slordies) behoorlijk discriminerende aanduiding van bevolkingsgroep gekenmerkt door overgewicht, trainingspakken, zonnebankkleuren, grote honden en blondgeworden echtgenotes.

Onbespoten gedrag

(in: van onbespoten gedrag) zoiets als ecologisch correct.

Paniek

zie: Het saaie van paniek

Pinakothek

(in: Dan zullen we eerst even langs de Pinakothek moeten) apparaat dat na invoering van een pasje en het intikken van een PIN-code geld verschaft, voor zover het saldo strekt.

Poekiepoe

(klemtoon op de poe lettergrepen) koosnaampje voor Suki in de periode die grotendeels samenvalt met de tijd dat hij een echte Pummie* was.

Poekoe

(ook Poekoe Besar of de Hoofdpoekoe) vroege benaming van de Poekiepoe.

Poezing

meestal in: de Poezing, een enkele maal in: het Poezing) benaming voor de beide poezen Snuffie en Snuitje. Ongeacht het lidwoord werd Poezing wel altijd met een achtpunts hoofdletter uitgesproken.

Pozzetôh

vroege benaming van Suki voor een vestiging van de PTT waar men postzegels kon kopen en geldzaken kon afwikkelen. Oudere mensen noemden dit een postkantoor en vroeger waren dergelijke postkantoren in alle stadswijken te vinden.

Pummie

(in: de Pummie) koosnaampje voor Suki in zijn peutertijd. Hij werd zo genoemd omdat het een echte Pummie was om te zien zoals hij in zijn wagentje zat, terwijl de Berre meer een Janneman Robinson was.

Rekkense inrichting

uitdrukking die in 2002 in zwang is gekomen, voor de garage nadat die drastisch opgeruimd (dan wel uitgeruimd) werd en voorzien werd van drie magazijnrekken waarin materialen en aanbiedingen van Konmar en AH en Aldi en later Jumbo zijn opgeslagen.

Saaie

zie: Het saaie van paniek.

Schering

meer besproken dan bedreven activiteit van het scheren. Wannéér het echter gebeurt slaat het zó in, dat hierdoor waarschijnlijk de uitdrukking ‘schering en inslag’ ontstaan is.

Selamat makan, tidak smakan

korte tafelrede, waarin de eerste twee woorden in het Bahasa Indonesia (voorheen Maleis) smakelijk eten betekenen.
Tidak betekent niet en smakan is een ongewenste toevoeging aan zowel het Bahasa als aan de tafelgewoonten.

Slappo

spierverslapper, net woord voor kalmeringsmiddel, oftewel valiumpje.

Slimoor

(slim-oor) tegendeel van een domoor.

Slordie

zie: ordie

Slijtage

aanduiding van de slijterij. Gezien het slopende karakter van de aldaar verkochte artikelen, lijkt dit inhoudelijk een betere benaming.

StoetHa Spel

(in: Het Wereldberoemde StoetHa Spel) een voor de zomervakantie van 1999 (dat jaar met die zonsverduistering) bedacht spel.
Het nog niet geheel uitontwikkelde spel heeft tot doel de speler het besef te geven dat hij of zij ontzettend slim is. De definitieve vormgeving staat nog niet vast, maar wel is zeker dat het een quiz wordt met verschillende ‘levels’ zoals de jeugd dat tegenwoordig noemt.
Het begint met tamelijk eenvoudige, maar toch lastige multiple choice vragen, waarbij uit 1 goed antwoord gekozen kan worden.
Elk juist antwoord wordt uitbundig beloond. Bij voldoende goede antwoorden volgt het volgende level met moeilijker vragen. Bij deze vragen kan gekozen worden uit meerdere goede antwoorden:
Wie vond de gloeilamp uit?

1. Edison
2. Thomas Alva Edison

Tomatenfonds

gelden die tussen juli 2002 en februari 2007 door de oude Beus in gemiddeld 16 uur per week werden verdiend in een tomatenkwekerij in Bergschenhoek, en die deels werden besteed aan de leukere dingen zoals museumjaarkaarten, en deels naar de spaarrekening gingen.

Tochtje

al dan niet opzettelijk uitstapje dat zich zo aangenaam ontwikkelt dat uitgesproken wordt dat het wel een ‘tochtje’ lijkt (te worden).

Trainingspak

synoniem voor ordie en/of slordie

Urremurren

benaming voor zeuren, tegenstribbelen of ander ongewenst peuter- dan wel kleutergedrag.

Vamecitos

(eigenlijk ¿vamecitos?) Nederlands bedenksel om de typische slagomdearmerige verkleiningsvorm die het Nederlands rijk is aan het Castiliaans toe te voegen.
¿Vamecitos? zou dan zoiets moeten betekenen als “Zullen we dan maar eens?” of “Wat denk je (slag 1), zullen we (slag 2) zo langzamerhand (slag 3) maar eens (slag 4) een beetje (slag 5) gaan (slag 6) opstappen?
Dit in vergelijking met ¿vamos? of beter nog ¡vamos!

Vegetarische onzin

groepsaanduiding voor schijnvleesprodukten in worst- mix- ballen- of burger vorm.

Volksschuim

badschuim in 1½ liter verpakking met een laag geur- en prijsgehalte.

Voorleeshouding

zie: voorleesstand

Voorleesstand

het aannemen van de voorleesstand is het op één na laatste onderdeel van het voorlezen-op-het-grote- bed-voorbereidingsritueel. Eerdere onderdelen behelzen:

• het schikken van de kussens zonodig onder verplaatsing van de grindzak*
• het regelen van de verlichting
• het plaatsnemen van de lezer en de gelezene(n)
• het openslaan van het boek op de plek waar we gebleven waren

Vervolgens wordt gevraagd of de gelezene (voornamelijk de Berre) de voorleesstand heeft aangenomen, waarop deze terecht corrigeert dat het eigenlijk de voorleeshouding moet zijn.
Bij het aannemen van de voorlees-je-weet-wel worden beide handen gepresenteerd op een wijze die het meest doet denken aan de manier waarop een hondje dat ‘mooi zit’ zijn voorpootjes houdt.
De handen worden ongeveer 0,8 seconden in die stand gehouden.
Hierna kan het voorlezen beginnen.

Vraagje

kort en overzichtelijk begin van een betoog van Suki, dat inderdaad meestal vragen opwerpt.

Wat bij je hoort, kan je niet kwijtraken
Wat je kwijtraakt, hoort dus niet bij je

oorspronkelijk verstandelijke redenering ontworpen om het verdriet over een verlies de baas te worden.
Bij regelmatige innerlijke herhaling blijkt deze mantra ook emotioneel te werken.

Wonder

zie: het wonder heeft de verwonderde nodig.

Zomerbriesje

(soms ook Lentebriesje) Drankje van wisselende samenstelling, maar altijd hoofdzakelijk bestaand uit karnemelk, waaraan iets zoets en kleurigs, desnoods gezonds aan toegevoegd is.